4 Vrij Nederland boeken die in 2022 verschijnen

Hoe kon het zo lang duren voor er écht journalistieke aandacht kwam voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire? Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers fileren de Haagse redacties en schetsen een betere toekomst: een ingewijdenvrije parlementaire journalistiek die geen onderdeel is van het spel. Zonder ditjes-en-datjes rondom ‘hoofdrolspelers’. Zonder goedbedoelde ‘tips’ van spindoctors die ‘even iets willen meegeven’. Zonder vooraf uitonderhandelde interviews en zonder ingestoken reconstructies.

Veel mensen leven binnen, want buiten kost alles geld. Ze koesteren wantrouwen tegen de overheid en openen hun voordeur voor niemand. De armoede in Nederland neemt, zo is de verwachting, de komende jaren toe. Ook groeit het aantal daklozen en werkende armen, en de pandemie heeft gezorgd voor een stroomversnelling. Ook komen er nieuwe armen aan: hoog opgeleiden en zzp’ers. Zij stellen hun hulpvraag nog langer uit, omdat ze denken dat ze het zelf wel kunnen oplossen.

We zijn meer dan ooit geobsedeerd door efficiëntie, productiviteiten doelmatigheid. Die waardes hebben niet alleen onze werktijd, maar ook ons privéleven gekoloniseerd. Het is de bril waardoor we ons bestaan bezien. De verinnerlijking van het kapitalistische arbeidsethos, de nieuwe digitale technologieën die in rap tempo om ons heen verschijnenen de toenemende individualisering van de samenleving zorgen ervoor dat we ons leven zien als een groot, rationeel project waar we het maximale uit moeten halen. Het gevolg is een dichtgetimmerd bestaan waarin nauwelijks ruimte overblijft voor spontaniteit, verveling en het onverwachte.

Een actuele zoektocht naar alternatieven voor het destructieve hyperkapitalisme.

Het beeld van de guillotine duikt steeds vaker op in de onderstroom van de samenleving. Het verschijnt bij protesten en online. Miljardairs zijn het doelwit. Wat wil die revival ons vertellen?
Ecosystemen staan op instorten. Gevolg van de ongebreidelde groei van het kapitalisme, stellen wetenschappers. Als er niet snel een eind aan komt, zullen miljoenen mensen sterven. Er is een punt waarop het recht op verzet omslaan in een verplichting. De guillotine symboliseert het eindpunt van verzet. Er wordt naar gegrepen als alle andere middelen zijn uitgeput.