Voorpublicatie De duisternis tussen ons van Rolf en Molly Börjlind

Voorpublicatie

Ik laat een zilverkleurige Volvo en een paar andere auto’s waarvan ik het merk niet ken passeren en ga vervolgens van de veerboot af. Ik heb een beetje viezigheid van het hek op mijn lichte spijkerbroek gekregen. Dat is niet goed, want daar word ik straks op gewezen. Ik heb het altijd heerlijk gevonden om op blote voeten te lopen en buk me om mijn schoenen en sokken uit te trekken. Hoewel het oktober is, is het nog steeds vrij warm, maar toch huiver ik als mijn blote voeten het harde beton van de kade raken. Ik kom overeind en blijf een paar seconden roerloos staan om moed te verzamelen en mijn ademhaling te kalmeren.
De weg vanaf de veerboot begint met een lange, steile helling die is omzoomd met lage, oeroude eikenbomen. Na een paar meter besef ik dat ik de man met de fiets niet aan land heb zien gaan. Ik draai me om en zie de veerboot wegvaren. Het dek is leeg. Het eiland Mytten ligt in het midden van de Stockholmse scherenkust. Er loopt een geasfalteerde weg van de aanlegplaats van de veerboot door een groot bos naar de andere kant van het eiland. De weg eindigt bij Marsviken, waar de woningen van de vaste bewoners staan. Vroeger hielden ze zich bezig met vissen en het kweken van aardbeien. Ik weet niet wat de bewoners tegenwoordig doen, als ze er tenminste nog zijn. In het bos is een groot moeras en midden op het eiland staat een berg. Die noemden we de uitkijkberg toen we klein waren. Verder zijn er een paar kleine grindwegen en -paden, en daarnaast rotsen en droge, schrale velden. Daar kronkelen veel dikke adders met een zigzagpatroon op de huid, in elk geval was dat vroeger zo.
Ik sla af van het asfalt naar een aanzienlijk smallere weg met aan beide kanten een heleboel bruine, modderige bladeren. De harde aarde is losgewoeld door de regen waardoor er modder is ontstaan die tussen mijn tenen omhoog wordt geperst. Bij elke stap die ik zet hoor ik een kletsend geluid. Een grijze regenworm is uit de grond gekropen en kronkelt als een smalle darm door de modder. Ik verzamelde regenwormen en stopte ze in grote glazen potten met aarde. Mijn broer wilde de regenwormen gebruiken om te vissen, maar dat mocht niet.
De wandeling naar het huis lijkt langer dan ik me herinner. Misschien loop ik langzamer, niet meer met de haastige, enthousiaste voetstappen uit mijn jeugd. Toen was ik meestal blij om hiernaartoe te gaan. Deze keer is het anders.
Even later nader ik het bos. Hoewel de zon schijnt is het donker tussen de bomen die dicht bij elkaar staan en zich tot ver boven de grond uitstrekken; er dringt niet veel licht tot het mos en de stenen door. Het ziet er niet bijzonder uitnodigend uit.
Ik blijf in de modder staan als ik een beweging zie. Een jonge vos sluipt tussen twee bomen door. Vroeger waren er veel vossen op het eiland, tot ze schurft kregen en hun vacht verdween. De jachtopziener kwam naar het eiland en schoot ze dood. Deze vos heeft een volle, mooie, rode vacht. Het puntje van zijn staart is wit. Hij staat volkomen stil en observeert me. Vreemd. Vossen verdwijnen als ze mensen zien. We kijken een paar seconden naar elkaar voordat ik verder loop, maar na een paar meter draai ik me om. De vos staat er nog steeds en volgt me met zijn ogen.
Achter de volgende bocht zie ik de haag. Die is lang en sprietig en loopt langs de volledige perceelgrens. Ik blijf staan, kijk naar het huis en frons mijn wenkbrauwen. De oude villa ziet er heel vervallen uit. In mijn herinnering is hij veel lichter, fleuriger. De raamkozijnen zijn minder geel dan ze vanaf de veerboot leken. De verf is bijna verbleekt. De witgeschilderde gevel bladdert af en het hout eronder is donker geworden. Een afvoerpijp hangt los en delen van het mooie houtsnijwerk rond de veranda zijn kapot. Maar dat is waarschijnlijk wat er gebeurt als een woning niet wordt onderhouden.
We waren hier elk jaar de hele zomer, tot ik zeven was. De herfst waarin ik naar de vierde klas zou gaan, vertelde mijn moeder dat ze het huis hadden verhuurd. We zouden er niet meer naartoe gaan. Het was blijkbaar te veel werk om het te onderhouden. Dat was in elk geval wat ze zeiden. In plaats daarvan begonnen we de zomers thuis in Täby door te brengen. We voetbalden op straat en gingen naar de speeltuin om te schommelen. Mijn moeder vond het positief dat we contact met de andere kinderen in de buurt kregen. Sindsdien heb ik nooit meer een voet op het eiland gezet.
Dat is nu achttien jaar geleden.
Vier jaar geleden begonnen ze hier weer naartoe te gaan.
Het perceel is groot en deels overwoekerd. Er staan dennen en sparren, een paar loofbomen en veel jonge bomen en struiken. Op sommige plekken liggen dappere pogingen van bij elkaar geharkte stapels bladeren. Tussen twee van die stapels zie ik de waterput. Mijn vader zei altijd dat ik niet op het putdeksel mocht staan. Dat was vermolmd en ik kon in de put vallen, recht in de duisternis. Naast de veranda verheft zich een brede, statige spar. Onder die grote boom had ik mijn dierenbegraafplaats. Het begon met een bosmuis die we bij de waterput hadden gevonden, waarna er steeds meer dieren bij kwamen.
Op dat moment zie ik hem, in de zon bij de gereedschapsschuur. Hij is warm gekleed in een dik, donkerblauw jack en hoge, zwarte rubberlaarzen. In zijn hand heeft hij een lange bijl. Hij heft hem boven zijn schouder en hakt ermee in een houtblok.
Papa.
Hij is oud geworden. Zijn bruine krullende haar is dunner. Het slanke lichaam is enigszins krom. Ik vraag me af of hij me heeft gemist en loop naar het vermolmde hek, dat een beetje scheef hangt. Als ik het openduw piept het. Ik word bang dat het helemaal zal vallen. Vroeger hield ik mezelf in evenwicht op dit hek. Papa tilde me op zodat ik de zee zou kunnen zien.
‘Emmie?’ Hij heeft me gezien. Zijn gezicht licht op terwijl hij een snelle blik op het huis werpt. Ik vermoed waarom dat is. Hij gebaart naar me dat ik de tuin in moet komen.
Nu is er geen weg terug. Voor geen van beiden.
‘Hallo,’ zeg ik en ik glimlach snel voordat ik het hek passeer.
Mijn vader loopt met uitgestrekte armen en enigszins slingerend naar me toe. Als hij dichterbij is laat hij zijn armen zakken en streelt voorzichtig mijn wang. Zijn hand is ruw. Twee felblauwe ogen kijken in de mijne. De borstelige wenkbrauwen staan alle kanten op. Ooit stelde mijn moeder voor dat hij ze zou verzorgen. ‘Dat zou mijn persoonlijkheid aantasten,’ antwoordde hij. De wenkbrauwen bleven.
‘Wat een verrassing,’ zegt mijn vader. ‘Welkom.’
‘Dank je wel,’ antwoord ik en ik kijk naar het huis.
Een gordijn fladdert achter een van de ramen op de bovenverdieping. Ik verstijf en houd mijn adem in. De contouren van een vrouw zijn zichtbaar, half verborgen achter de gordijnen. Ze heeft lang donker haar en een scherp profiel. Als het gordijn opnieuw beweegt zie ik dat ze in het wit is gekleed. Ze staat stil en kijkt naar me. Het is de vrouw op zolder niet. Het is Veronica, mijn moeder. Voordat ik mijn adem kan laten ontsnappen verdwijnt ze.
Maar ze heeft me gezien.
Er klinken snelle voetstappen en plotseling word ik omhelsd. De lucht van tienerzweet dringt in mijn neusgaten. Wat is mijn broertje lang geworden.
Hij laat me los. ‘Hallo Emmie,’ zeg hij.
‘Hallo Oliver.’
Hij ziet er slungelig uit. Het donkerblonde haar zit in een middenscheiding en een lange pony verbergt een groot deel van zijn voorhoofd. Boven zijn mond zit een beetje dons. Hoewel ik merk dat hij probeert het te verbergen zie ik een beugel onder zijn bovenlip.
‘Shit, wat ben je lang geworden,’ zeg ik om de aandacht van de beugel af te halen.
Hij rekt zich uit. Het haar glijdt een stukje van zijn voorhoofd, waardoor er een paar puistjes zichtbaar worden.
‘Jij lijkt ook een paar centimeter gegroeid te zijn,’ zegt mijn vader. Hij legt een hand op mijn schouder.
Ik snuif. Gelukkig komt het naar buiten als een verstikte lach.
‘Oliver.’ De scherpe stem is afkomstig uit de woning. Veronica loopt de tuin in. Ze heeft een paar lichtgele ballerina’s aan haar voeten en draagt een dunne, witte jurk. Dat is heel typerend voor haar. Ze kleedt zich niet volgens de jaargetijden of het klimaat of de omstandigheden, maar voor de spiegel. Ze laat zich niet beïnvloeden doordat het herfst is en ze op het platteland is. De buitenkant is belangrijk en ze zou krankzinnig worden als ze ook maar een klein vlekje op haar jurk kreeg.
Bloed bijvoorbeeld.