Wanneer helpen zorgen wordt
Eigenlijk weet ik niet beter dan dat ze ziek is. Ze stopte met werken toen ik tien jaar oud was. Zij was toen veertig. Ik ben nu zelf veertig. ‘Afgekeurd’ werd dat toen nog genoemd. ‘Eerst mocht ik niet meer werken,’ zegt ze er zelf over. ‘Toen kon ik niet meer autorijden, daarna niet meer koken.’ Boodschappen, stofzuigen, de was doen: het is haar voor haar gevoel allemaal afgenomen. En alleen omdat, zoals ze het zelf zegt, ‘dat rotlichaam niet wil’.
Pas later realiseerde ik me dat ouders in andere gezinnen meestal niet ziek zijn. Ik heb mezelf nooit als mantelzorger gezien. Het is zelfs nooit in me opgekomen. Helpen was allemaal logisch. Sterker nog: ik zag het niet eens als hulp. Een vader of moeder is toch ook geen oppas van zijn of haar eigen kinderen? Maar wanneer hoort iets erbij, en wanneer is het meer dan dat? Wanneer wordt helpen zorgen?
Tijdens een etentje vertelde een goede vriend over zijn vader met dementie, en wat dat van hem vraagt. ‘Dan ben je dus mantelzorger,’ zei ik.
Hij keek me even aan met een gezicht alsof hij een slok bedorven melk had doorgeslikt. ‘Mantelzorger? Zo heb ik er nooit over nagedacht.’