De meeste vrouwen staan nog midden in het leven wanneer hun hormonen beginnen te schommelen. Opeens voelen ze zich enorm onzeker en zitten met vragen waarover ze zich nooit eerder druk maakten: wat gebeurt er met me? Met mijn lichaam, mijn geest en mijn gevoelens?
Toen ik in de overgang kwam, was ik net zo verrast en beschaamd en wilde ik net zo weinig van het onderwerp weten als de meeste vrouwen van halverwege de veertig. Er gingen allerlei gedachten en zorgen door mijn hoofd: zover kan het nog niet zijn. Dadelijk lukt niks me meer, niet in mijn dagelijks leven en ook niet op mijn werk. Ben ik nu als vrouw niet langer aantrekkelijk, of zelfs onzichtbaar? Staat me een nare ziekte te wachten, een depressie of iets dergelijks? En: ga ik me ooit weer beter voelen of blijft het altijd zo?
Vooroordelen en mythes over de overgang
Het duurde vier jaar voordat ik een ‘diagnose’ kreeg die mijn talloze klachten kon verklaren. Dat was meer dan tien jaar geleden, dus we mogen aannemen dat medici inmiddels eerder de diagnose ‘overgang’ stellen, maar toch merken veel vrouwen dat artsen geen oog hebben voor de symptomen. De gangbare mening luidt immers nog altijd, ook in de geneeskunde: een vrouw die menstrueert, kan niet in de overgang zijn. Dat is al net zo’n (dom) vooroordeel als alle andere mythes waarmee deze natuurlijke, biologische levensfase van de vrouw is omgeven.
Al ruim tien jaar houd ik me als arts, medisch journalist en auteur bezig met het onderwerp overgang, en sinds 2023 doe ik dat ook op social media en mijn eigen YouTubekanaal over de gezondheid van vrouwen. Ik leg uit wat er tijdens de overgang in lichaam en geest gebeurt en dat de hormonen vaak al vijf tot zes jaar vóór de laatste menstruatie beginnen te schommelen.
Dat doe ik omdat ik niet wil dat vrouwen er in deze fase van hun leven alleen voor staan. Ik wil het vooroordeel ontkrachten dat iedere vrouw te lijden zou hebben onder zware symptomen, maar ik wil ook duidelijk maken dat zware klachten er niet per se ‘bij horen’ en dat vrouwen die daaraan lijden niet simpelweg ‘maar even moeten doorbijten’. Dat zeker niet!
Zelfs voor vrouwen die heel veel last hebben, is er tegenwoordig een ruime keuze uit middelen die hun klachten daadwerkelijk kunnen verlichten. Geen enkele vrouw hoeft vandaag de dag nog in stilte te lijden of zich van alles te ontzeggen.
Waarom de overgang kansen biedt
Met dit boek wil ik niet alleen de vooroordelen met betrekking tot de overgang ontkrachten, maar ook laten zien dat deze fase van je leven nieuwe kansen biedt. Met de menopauze komt er weliswaar een einde aan je vruchtbaarheid, maar niet aan je leven. Want in tegenstelling tot een eeuw geleden is de gemiddelde levensverwachting van vrouwen tegenwoordig 83 jaar.
Wanneer de aanmaak van bepaalde hormonen stopt, heeft een vrouw dus nog 30 tot 40 jaar voor de boeg. De overgang zelf duurt gemiddeld 5 tot 13 jaar.
Momenteel zijn er in Duitsland ongeveer negen miljoen vrouwen in de overgang. In Nederland ligt dit aantal op ruim anderhalf miljoen. Dat zijn heel veel vrouwen die blaken van levenslust en nog lang niet aan het einde van hun leven zijn.
Een feit dat wij vrouwen zelf, de maatschappij en de arbeidsmarkt niet mogen vergeten.
In tegenstelling tot vroeger beschikken we tegenwoordig over een groot aantal mogelijkheden om overgangsklachten te verminderen of zelfs helemaal te vermijden. Vrouwen moeten ook na de menopauze een aangenaam leven kunnen leiden, in goede gezondheid. Deze latere jaren bieden hun de kans om op een andere, nieuwe manier naar hun leven te kijken, naar hun gezondheid, fitheid, schoonheid, relatie of huwelijk, beroep, persoonlijke ontwikkeling, wensen en dromen, en nog veel meer.
De hormonale veranderingen zijn meer dan een vervelende fase waarvan je soms verdrietig kunt worden. Veel vrouwen zeggen dat ze pas dankzij de overgang weten wat ze willen en dat deze periode hen sterker maakt. Ook hiervoor geldt, zoals voor veel dingen in het leven: de ene deur gaat dicht, maar heel veel andere gaan open…