Wat is het verschil tussen empathie en compassie?

Empathie versus compassie

Om een duidelijk onderscheid te maken kunnen we nader kijken naar de twee belangrijkste kenmerken van compassie: begrijpen wat iemand anders voelt en de bereidheid om iets te doen om het lijden van die ander te verlichten. Als we deze bereidheid om te handelen begrijpen, komen we tot een grafiek als in afbeelding 3.1 (zie hieronder) waarin compassie wordt afgezet tegen empathie, sympathie en medelijden.

Wat is medelijden?

Linksonder zie je medelijden. Wanneer we medelijden met iemand hebben, zijn we niet echt bereid om tot actie over te gaan en begrijpen we weinig van wat die ander ervaart. We vinden het gewoon vervelend voor die ander.

Wat is sympathie?

Als we omhooggaan in de grafiek komen we bij sympathie. Hier is sprake van een iets grotere bereidheid om te helpen en meer begrip van de ander. We leven met die persoon mee.

Wat is empathie?

Als we nog een niveau omhooggaan, komen we bij empathie. Hier hebben we een goed en gedegen begrip van wat de ander doormaakt. Bij empathie voelen we met de ander mee. We nemen letterlijk de emoties van de ander over en ervaren die gevoelens ook zelf. Dat is heel menselijk en nobel. Het is echter niet per se in het voordeel van die ander, behalve dat die zich waarschijnlijk minder alleen voelt in het doormaken van zijn probleem

Wat is compassie?

Tot slot komen we rechtsboven uit, waar we een goed begrip hebben van wat de ander doormaakt en we een bereidheid tonen om te handelen. Ons begrip van wat de ander ervaart is hier veel groter dan bij empathie, omdat we putten uit ons eigen emotionele bewustzijn maar ook uit ons rationele vermogen tot begrip.

Empathie + Actie = Compassie

Afbeelding 3.1

Het verschil tussen empathie en compassie

Deze twee termen verschillen van elkaar in die zin dat empathie een emotie is en compassie een intentie. Bij empathie zien we iemand lijden, nemen we het gevoel van lijden dat die persoon ervaart over en lijden we samen met hem. Dit is eveneens een goede altruïstische reactie, maar compassie is iets anders. Compassie gaat een stap verder dan empathie omdat we onszelf afvragen wat we kunnen doen om de persoon die lijdt te ondersteunen. Compassie is dan een intentie.

Empathie is wanneer je iemand ziet lijden onder het gewicht van een grote last en dat je daarop reageert door die last ook zelf op je te nemen. Compassie is wanneer je die persoon van die last verlost.

– Jeff Weiner, voormalig CEO van LinkedIn