Inspiratie van Nelson Mandela

Sinds ik een paar jaar geleden in Zuid-Afrika ben geweest, ben ik verliefd op dat land. Vanwege de prachtige natuur, maar nog meer door de bijzondere, open en gastvrije mensen. De geschiedenis van het land is niet bepaald rooskleurig te noemen; het is bizar om te bedenken dat een systeem als apartheid daar nog tot 1990 kon bestaan. Vorig jaar gaven we het boek Kleurenblind van Trevor Noah uit, dat ging over hoe de huidige presentator van The Daily Show in zijn jeugd bepaald werd door apartheid, als zoon van een zwarte moeder en een blanke vader. Nu is net het boek De moed om te vergeven van Ndaba Mandela, de kleinzoon van Nelson Mandela, verschenen.

Wederom heb ik me erover verbaasd hoe het systeem van apartheid toch zo lang heeft kunnen bestaan, en hoe groot de gevolgen waren voor zo’n groot deel van de Zuid-Afrikaanse inwoners. Ndaba leert zijn grootvader pas kennen op elfjarige leeftijd, als Nelson Mandela eindelijk vrijgelaten is uit de gevangenis en president probeert te worden. Ndaba heeft dan al heel wat verschillende woonplekken gekend door de knipperlichtrelatie van zijn ouders, en Nelson besluit hem in huis te nemen. Tijdens die belangrijke tienerjaren woont Ndaba bij zijn grootvader, en het is bijzonder om via Ndaba’s herinneringen zo dicht bij Nelson Mandela te komen, die ongelooflijk iconische man. Het is fijn dat Ndaba een man beschrijft van vlees en bloed, die ook fouten maakt, maar die tegelijkertijd ontzettend bijzonder is. Naast alle wijze levenslessen en goede adviezen die hij geeft, is misschien nog wel het mooiste dat Nelson de potentie van zijn kleinzoon ziet voor hij die zelf ziet. Hij gelooft in hem en stimuleert hem het beste uit zichzelf te halen, zodat hij ook het beste aan anderen kan geven.

De moed om te vergeven bevat naast het bijzondere levensverhaal van Ndaba en de wijze lessen van Nelson Mandela ook een appel op de lezer, om te strijden voor rechtvaardigheid. De apartheid mag dan voorbij zijn in Zuid-Afrika, er zijn nog veel problemen. Ndaba voelt zich geroepen om de strijd die zijn grootvader begonnen is voort te zetten, en zet zich in voor organisaties als UNAIDS en de Africa Rising Foundation. Maar ook wij in Europa kunnen Nelson Mandela navolgen, door op te staan tegen onrecht, eenheid te zoeken en ons in te zetten voor vrede, vergeving en verzoening.

Nienke Wieldraaijer
Bureauredacteur Non-fictie

Lees hier meer over De moed om te vergeven – Levenslessen van mijn grootvader Nelson Mandela van Ndaba Mandela.