Julia Cameron over luisteren en de kunst van creatieve aandacht

De basistools

Bij de morning pages fungeren we als getuige voor onze eigen ervaring doordat we elke ochtend naar onszelf luisteren en daarmee de weg vrijmaken voor nog meer luisteren door de dag heen. Bij de artist dates luisteren we naar het jeugdige deel van onszelf dat hunkert naar avontuur en barst van de interessante ideeën. En bij de wandelingen luisteren we zowel naar onze omgeving als naar wat je ‘onze hogere macht’ of ‘ons hogere zelf’ zou kunnen noemen.

OEFENING

Neem jezelf één keer in de week mee op een feestelijke solo-expeditie. Doe iets waar je opgetogen van raakt. Kies iets leuks, iets wat je interesse prikkelt. Plan je date van tevoren zodat je er vol blijdschap naar uitkijkt. Gun het jezelf om speels te zijn. Wees jong van geest.

Week 1: Luisteren naar je omgeving

De eerste stap op de weg van het luisteren is luisteren naar datgene waar we ons misschien doorgaans voor afsluiten: de wereld om ons heen. Deze week word je gevraagd om af te stemmen op je omgeving. Je gaat de geluiden verkennen die ons omringen – de geluiden waarvan we genieten en de geluiden die we vermijden. Je gaat oefenen met afstemmen, zodat je verbinding kunt maken met de wereld, en met je relatie met die wereld.

OEFENING

Schrijf vlug drie geluiden op uit je omgeving waar je geen controle over hebt. Stem af op elk van die geluiden. Word je er gefrustreerd, onrustig, nerveus van? Is er iets wat je zou kunnen doen om deze geluiden te veranderen? Zo niet, zou je ze dan kunnen vermijden? Sta jezelf toe om na te denken over andere mogelijkheden dan ‘je ervoor afsluiten’ en kijk of je je daardoor niet sterker voelt – en vrijer.

Week 2: Luisteren naar anderen

‘De meest effectieve manier om compassie te tonen voor een ander is niet door te praten, maar door te luisteren.’ – Thich Nhat Hanh

In de tweede week ga je voortbouwen op de gewoonte van luisteren naar je omgeving en maak je een begin met het ontwikkelen van de gewoonte van luisteren naar anderen. Je zult je misschien bewust worden van een gewoonte om te interrumperen of om na te denken over je antwoord terwijl de ander aan het praten is, in plaats van werkelijk te luisteren. Al geloven we misschien dat we nú al goed zijn in luisteren, het is mogelijk om nog aandachtiger te luisteren naar degenen om ons heen. Wanneer we dat doen, zijn de inzichten die onze medemens te bieden heeft altijd verrassend en onverwacht. Wanneer we luisteren naar anderen, maken we verbinding met hen.

Week 3: Luisteren naar ons hogere zelf

Deze week ga je nog een ander niveau van luisteren toevoegen: luisteren naar je hogere zelf. We hebben allemaal weleens de ervaring gehad van weten dat iets het juiste was voor ons – of weten dat het dat niet was. De tools van deze week zullen je helpen om te leren afstemmen op dat grotere, alwetende deel van jezelf en om eruit te kunnen putten wanneer dat maar nodig is – voor kleine of grote beslissingen.

OEFENING

Kies een onderwerp waarbij je behoefte hebt aan advies. Stel een vraag en luister dan of er een antwoord komt. Doe wat je hoort niet af als ‘gewoon je verbeelding’. Je verbeelding is immers iets fantastisch.

Week 4: Luisteren naar gene zijde

‘De dood maakt een einde aan een leven, niet aan een relatie.’ – Mitch Albom

Deze week ga je nog dieper luisteren en ga je contact proberen te leggen met hen die zijn  heengegaan. Aangezien je inmiddels de gewoonte hebt ontwikkeld om te luisteren – naar je omgeving, je medemens en je hogere zelf – zul je tot de ontdekking komen dat deze volgende stap niet zo hoog gegrepen is als je misschien zou veronderstellen. Je zult tot de ontdekking komen dat degenen die de oversteek hebben gemaakt naar gene zijde misschien wel dichterbij voelen dan je had verwacht, en dat als je weerstand kunt bieden aan je eigen weerstand, je ontspannen en liefdevol je oren voor hen kunt spitsen.

Week 5: Luisteren naar onze helden

Je bent aangekomen bij de vijfde tool van de weg van het luisteren. Ook deze week ga je weer voortbouwen op de tools waarmee we hebben geëxperimenteerd, deze keer om contact te zoeken met je helden. Vaak zouden we willen dat we iemand hadden kunnen ontmoeten – tekenfilmmakers zouden misschien willen dat ze Walt Disney hadden kunnen ontmoeten – maar we zullen tot de ontdekking komen dat we met een beetje openheid en verbeelding misschien wel makkelijker – en intiemer – verbinding kunnen maken met deze helden dan we zouden verwachten.

OEFENING

Pak pen en papier en schrijf een brief aan een persoonlijke held of heldin. Vraag om advies en schrijf het advies dat je hoort op. Wees niet verbaasd over het gemak waarmee het advies tot je komt. De weg van het luisteren bouwt voort op zichzelf. Je wordt zorgvuldig en goed geleid.

Week 6: Luisteren naar stilte

‘Stilte, zo ontdek ik, is iets wat je daadwerkelijk kunt horen.’ – Haruki Murakami

In de laatste week ga je bewust stilte opzoeken. Nu je op talloze manieren bedreven bent in luisteren, ga je nog één andere manier onder de knie proberen te krijgen: luisteren naar stilte. Je gaat leren hoe je stilte om je heen kunt creëren en hoe je er inzichten uit kunt opdoen.

OEFENING

Zet een timer op drie minuten. Doe je ogen dicht en laat de stilte je geest voeden. Zelfs het kleinste beetje meditatie is voedend. Breid dit de komende week langzaam uit door er elke dag drie minuten bij op te tellen. Tegen het einde van de week zul je op twintig minuten zitten, het tijdsbestek dat de meeste spirituele leraren voorschrijven.

Dit artikel is gebaseerd op De weg van het luisteren van Julia Cameron.
Wil je meer weten? Lees dan het fragment, bekijk Julia’s introductievideo of bestel het boek