Hoe ging dat ook alweer, vader en zoon zijn?

Beste lezer,

In mei 2018 las ik in Trouw een artikel van reisjournalist Nils Elzenga met de titel ‘Hoe ging dat ook alweer, vader en zoon zijn?’. Het stuk gaat over de reis die Nils samen met zijn vader Dik over de Balkan maakte, een maand lang. Nils, dertiger, en Dik, zestiger, waren twintig jaar eerder uit elkaar gedreven door de dood van Joke, de moeder van Nils. Een gezamenlijk avontuur, dachten ze, zou hun band helpen herstellen.

En dus vertrekken ze in een Fiat Panda van Servië naar Bosnië, Montenegro en Kroatië. Opgepropt en zwetend in het kleine autootje is het even wennen. Het is voor het eerst in jaren dat de twee zo lang bij elkaar zijn. Het contact is moeizaam. Af en toe hebben ze een knetterende ruzie, om die vervolgens met pullen bier te blussen. Dat leidt tot lange, open gesprekken. Beetje bij beetje beginnen vader en zoon elkaar beter te begrijpen.

Balkan Blues is het boek dat Nils over deze reis schreef, voortgekomen uit het artikel in Trouw. Het is een ontwapenend, eerlijk boek van een zoon over zijn vader, een verslag van hun reis en hun verhouding. Nils schildert daarbij ook een intiem portret van zijn kleurrijke familie, met een vader die vuurtjes stookt, de beschimmelde bonensaus vrolijk een keer omroert en weer serveert, en die na het vissen zijn negentig makrelen in boterhamzakken aan de buren uitdeelt. Met de warme Joke, de moeder die vaak zingend door huis loopt, die altijd als een operazangeres aankondigt dat het eten klaar was en met wie Nils goed kan praten.

Tot slot is Balkan Blues ook een karakterschets van Nils zelf. Hij beschrijft niet alleen de relatie met zijn vader met een open blik, hij durft ook onbevangen te zoeken naar wie hij zelf is, met scherpe bespiegelingen over zichzelf en over de complexe relatie tussen ouder en kind. Ik denk dat dit boek herkenbaar is voor alle ouders en alle kinderen, en je aanzet tot reflectie over je eigen relatie met je ouders of je kinderen.

Ik hoop dat u geniet van dit dappere, ontroerende en grappige boek. Of zoals Nils het zegt: ‘Met ziel en zaligheid heb ik gewerkt aan Balkan Blues. Dat het straks in de boekhandel ligt is spannend, want mijn hele familiegeschiedenis staat erin en ik heb bepaald geen blad voor de mond genomen. Maar ik vertrouw erop dat het boek lezers zal aansporen om beschadigde familiebanden weer te herstellen, zij het middels een reis of anderszins. Want uit eigen ervaring weet ik nu hoe helend en waardevol dat is. Anne en ik horen uiteraard heel graag wat u ervan vond!’

Anne Everard, redacteur Signatuur